Casablanca

Everybody Comes to Rick’s zal bij weinig mensen een lichtje doen branden, niet tegenstaande dit eigenlijk het toneelstuk is waarop de filmklassieker Casablanca is gebaseerd. Deze film kwam midden wereldoorlog 2 uit met de legendarische Humphrey Bogart en Ingrid Bergman in de hoofdrollen. Een liefdesverhaal met op de achtergrond de Marokkaanse havenstad Casablanca die een tussenstop was voor vluchtende joden. De Duitse bezetter was hier al aanwezig, maar op papier was Frankrijk nog steeds de baas over hun protectoraat. Om het neutrale Portugal of de USA te bereiken moest je aan dure of valse doorreisvisa zien te komen.

Zoveel méér dan de film

In een co-productie van BOS Theaterproducties en MATZER Theaterproducties wordt Casablanca de komende maanden in diverse Nederlandse zalen gebracht. Laat ons maar meteen met de deur in huis vallen: deze geweldig mooie productie met een niet te negeren onderliggende boodschap wil je als theaterliefhebber niet missen. Belgische productiehuizen die de klasse waarmee dit stuk is gemaakt én uitgevoerd weten te appreciëren, mogen het gerust in Vlaanderen uitbrengen. Van ons mag het zelfs met de Nederlandse cast.

De cast heeft duidelijk een goede band met elkaar en dat resulteert in een spel met flair, finesse en toch een zekere nonchalance

Een theatergezelschap is zowat klaar om Casablanca te spelen, een toneelstuk gebaseerd op de alom bekende film. Brengen ze het verhaal zoals in de film, of is het een eigen interpretatie? In ieder geval zijn alle personages paraat om hun passie op de scène los te laten en een bedwelmende voorstelling te spelen. Het stuk Casablanca speelt zich vooral af in de goktent van Rick Blaine (Stefan Rokebrand), een charismatisch figuur met een duistere achtergrond. Op een bepaald moment wordt hij gevraagd enkele reisdocumenten in bewaring te houden. Het betreft papieren waarmee men vrij kan reizen, wat in deze woelige periode niet vanzelfsprekend is. Mensensmokkelaar Ugarte (Marijn Klaver), die Rick de papieren heeft overhandigd wordt kort nadien opgepakt door de politie onder leiding van Louis Renault (Gürkan Küçüksentürk), een politieoverste die enerzijds gedoogt wat er in de zaak van Rick gebeurt, en anderzijds de Duitse officier Heinrich Strasser (Tjebbo Gerritsma) ter wille is.

Rick bezit nu documenten die uiterst waardevol zijn voor wie een vrijgeleide best kan gebruiken om de oorlog te ontvluchten. Als Ilsa Lund (Jamie Grant) en haar echtgenoot, tevens verzetsstrijder, Victor Lazlo (Marijn Klaver) de zaak van Rick binnen komen gewandeld en blijken de personen te zijn voor wie de papieren bestemd zijn, komt Rick in een moeilijke situatie terecht. Ilsa is namelijk een vroeger liefje van Rick bij wie de passie al snel terug oplaait. Dat is niet éénzijdig zo blijkt, maar… Kiezen ze voor de passie, of overwint de moraal? Tijdens de voorstelling van dit gezelschap wordt het onderwerp van het verhaal die ze op scène spelen ook backstage een punt van discussie. Want hoe oud het verhaal ook is, het is actueler dan ooit. Vluchten voor oorlog, het misbruik door mensensmokkelaars en de geldzucht die daar mee gepaard gaat, racisme en vreemdelingenhaat, de meningen en de verschillende manieren om de situatie te benaderen, enfin zowat alles wat we heden ten dage zien gebeuren.

Feilloze regie van Madeleine Matzer en daarmee bevestigen beide productiehuizen hun stevige reputatie

Het duurt heel eventjes voor we het door hebben waar we ons als publiek bevinden, maar zodra alle acteurs op scène zijn is het duidelijk. We zitten mee backstage in een theater, waar een gezelschap in de laatste minuten voor een voorstelling zich opwarmt en de concentratie zoekt om in hun rol te komen. Zij zullen Casablanca spelen, en tussen de scènes in zien we dat het item van de vluchtelingen, de migratie en de verschillende interpretaties ervan de acteurs ook buiten het theater beroert. Het komt tussen de scènes in onder de acteurs tot verhitte gesprekken met een kijk uit verschillende hoeken naar het onderwerp, waarbij de discussie een hoogtepunt bereikt in “de pauze”.

Het decor overstijgt met zijn functionaliteit de eenvoud waarmee het is gemaakt en de goede belichting accentueert dat om de perfecte sfeer te bereiken. De bewerking van Jibbe Willems is heel knap en het is fijn gebracht hoe, zowel wat de acteurs spelen in hun voorstelling als wat ze backstage beleven, door elkaar verweven wordt. De cast heeft duidelijk een goede band met elkaar en dat resulteert in een spel met flair, finesse en toch een zekere nonchalance. Feilloze regie van Madeleine Matzer, mag wel gezegd worden en daarmee bevestigen beide productiehuizen hun stevige reputatie. Ook muzikaal is deze voorstelling van een uitzonderlijk niveau. Sinan Arat, multi-instrumentalist, levert met zijn bijdrage een aparte sfeer in deze voorstelling die perfect past in het Casablanca van toen en nu.

Deze voorstelling is zoveel méér dan de film

Jammer dat de PR niet de publicitaire boodschap brengt die het stuk verdient. Want je mag de film kennen en verwachten er een toneeluitvoering van te zien, deze voorstelling is zoveel méér dan de film. Je publiek aangenaam verrassen is leuk. Maar het moet ook een uitnodigende boodschap krijgen en geteased worden.

Casablanca is nog tot en met 9 juni te zien in verschillende Nederlandse theaters. Voor meer informatie & tickets surf je naar www.bostheaterproducties.nl.

Door Jean Paul De Corte

Foto’s: Patrick Defort