GROND
Nanoek brengt dit seizoen weer een gedurfde (brave in het Engels) nieuwe productie naar verschillende Nederlandse theater. Grond is een musical over het intense, onvoorspelbare, enge en moeilijke rouwproces. De voorstelling doet waar ze voor staat: gedurfd, intens, een bijna psychedelische en niet te plannen reis en nieuwe realiteiten.
Een vernieuwende en gedurfde voorstelling die diepe indruk maakt
Wanneer de moeder van de jonge talentvolle Ally plots komt te overlijden is het alsof Ally door een gat in de grond valt en terecht komt in de ontregelende wereld van rouw. Niks is meer zoals het was en niets van wat ze ooit geleerd heeft helpt haar vat te krijgen op deze nieuwe werkelijkheid. Is er geen handboek? Een stappenplan? Ze klampt zich vast aan de bijzondere begrafenisondernemer met hazentanden die haar de weg wijst in de postmortale droomwereld. De praktische kant van de dood biedt enigszins troost, maar niks of niemand heeft een antwoord op Ally’s diepe gemis. Hoe kan het dat velen haar voor zijn gegaan en het toch zo eenzaam voelt?
Sara Afiba is fantastisch – haar spel en zang zijn loepzuiver, rauw en eerlijk
De voorstelling vraagt erom voorbereid te worden; rouw is een gevoelig en emotioneel onderwerp. Het verhaal heeft een fragmentarische, associatieve vorm: scènes volgen elkaar niet logisch op, maar grijpen in elkaar via sfeer, thema en emotie. Die niet-lineaire structuur houdt het publiek scherp en vraagt actief meedenken en voelen. Het is even inkomen, en onduidelijk waar verhaal naartoe zal gaan. Toch is er de wetenschap dat er iets zal gebeuren met dochter Ally of moeder Dini. Dat raakt het snijvlak van spanning en een al aanwezig gevoel van afscheid nemen van een personage. De muziek is onvoorspelbaar en af en toe heel luid. Ook zijn er scenes met lange en felle lichtflitsen.
Vanaf het eerste moment raakt het spel diep. Sara Afiba (Ally) is fantastisch – haar spel en zang zijn loepzuiver, rauw en eerlijk. Haar zoektocht is voelbaar, net als haar kracht en haar kwetsbaarheid tegelijk. Jonathan Demoor (Ruben) vult haar goed aan met een sterke aanwezigheid op het einde en een natuurlijke warmte. Maar het is Saskia Mees Christeller (de moeder) die het publiek volledig weet te ontroeren. Ze speelt met zo’n zachte kracht dat je haar wilt vasthouden, nog één keer wilt horen zeggen dat alles goed komt. Haar afscheid voelt echt, als een persoonlijk moment van verlies dat door de zaal heen siddert. Tussen de emoties door zijn er subtiele, droge liedjes, scenes en grapjes die de donkere lucht echt even breken. Die luchtige adempauzes zijn momenten die het meer behapbaar en menselijker maken.
Grond is een voorstelling die onder je huid kruipt. Indrukwekkend, modern, ontregelend en ongelooflijk menselijk
De muziek is uitdagend, modern en vernieuwend. De arrangementen en liedteksten zijn slim geschreven: ze durven scherp te zijn, maar blijven oprecht en gevoelig. De piano is meer dan begeleiding – het is een personage op zich. De momenten waarop er live wordt gespeeld zijn intiem en de afwisseling tussen live pianomuziek en muziek op band werkt goed. De muziek durft verdriet en humor dicht bij elkaar te plaatsen. Het decor is eenvoudig maar doeltreffend. Een geschilderd, afrolbaar canvas, en vier grote, verrijdbare lampen die telkens een andere dimensie aan het verhaal geven. De scène rond de crash is door middel van uiterst goed geschreven teksten prachtig uitgewerkt. Het overlijden is bijna pijnlijk echt. Je voelt de onwetendheid, de schrik en verwarring alsof je er zelf bij staat. En dan de chaos van het regelen, de drukte van de markt van het uitvaartwezen: het voelt als een storm en wervelwind van beslissingen waarin ook humor en luchtigheid te vinden is.
Grond is een voorstelling die onder je huid kruipt. Indrukwekkend, modern, ontregelend en ongelooflijk menselijk. De teksten zijn scherp en poëtisch, de emoties zijn rauw en herkenbaar. Het voelt als een reis door rouw, liefde en loslaten, met momenten van troost, maar ook pijn die schuurt. De balans tussen humor en verdriet, tussen stilte en muziek, is precies goed. Grond laat zien hoe theater kan helen, hoe het ons even laat gronden – samen, in het donker van de zaal.
Grond is tot en met december te zien in theaters door heel Nederland. Meer informatie & tickets vind je op www.nanoek.nl/grond.
Door Annemarijn Clement
Foto’s: Daniela Petrovic
