1830
Ons kleine landje bulkt van het musical talent. Uitvoerders, maar evenzeer creatives zijn er bij velen opgestaan sinds 1830. De kans om een creatie te hernemen, te verfijnen en te herwerken, die zijn echter veel zeldzamer. Historalia heeft bij het kasteel van Wijnendaele een prachtige locatie gevonden om eerder gebrachte werken terug op een openluchtscène te zetten. Met een nieuwe kijk op de zaak, net zoals voor 1830. Met succes.
Een revolte waardig
1830 toont ons een stukje van de Belgische omwenteling. Het begint al bij Louis de Potter (Tim Saey) die door de (Nederlandse) regering wordt vervolgd en veroordeeld wegens opruiende taal. Dat valt niet goed bij zijn aanhangers en wanneer Koning Willem (Nordin De Moor) een groots verjaardagsfeest organiseert in Brussel – met onder meer de opvoering van de opera De Stomme van Portici, breken er onlusten uit in Brussel. De herberg van Leonie (Goele De Raedt) dient als hoofdkwartier van de Belgische revolte met als een van de drijvende krachten André (David Cantens), zijn zoon Ketje (Mauro Degroote/Jerome De Burghgraeve) en Frederik de Merode (Pieter Jan De Paepe). Onder invloed van zijn minister van Maanen (Ad Knippels), stuurt Willem zijn troepen onder commando van Kapitein Vermeer (Pieter Casteleyn) naar Brussel om de revolte neer te slaan. Wanneer de Kroonprins (Rick Van Den Belt) besluit om het bloedvergieten te stoppen, herademt de arme Kapitein, want ook privé zit hij in een oorlogje tussen de twee vrouwen in zijn leven, verloofde Elisabeth (Belle Van Der Pijl) en dienster Anna (Lotte Heuten). Anna zit zelf tussen twee vuren en wil er voor zorgen dat haar vader André, broer Ketje en zusje Fientje (Elise Lagrou/Fay De Bruyne) veilig blijven in deze woelige en gevaarlijke tijd.
Qua zang en spel kunnen we heel kort zijn. Prima, overtuigend en vlekkeloos
Deze 1830 heeft een sterk script waarbij de enige handicap de hoeveelheid aan te reiken informatie is. Het eerste deel is hierdoor zeer sterk beladen aan feiten waardoor de het moeilijker te volgen wordt en de emotionele overdracht minder sterk is. De traditionele kennismaking met alle verschillende personages, waarbij het aandeel van Ketje (te) groot is, helpt hier ook niet bij. Het tweede deel gaat veel beter vooruit waardoor je makkelijk mee in de flow van beide partijen. Je gaat naar huis met het begin van België in je hoofd.
Wat niet heel lang in je hoofd blijft steken, zijn de nummers. Niet omdat je ze snel wil vergeten, maar omdat ze moeilijk te onthouden zijn. Een groot deel zijn knappe rapsongs, overigens ook voortreffelijk gebracht door de acteurs en ze genereren een hele andere sfeer dan de meer klassieke musicalnummers. Maar moeilijk te onthouden dus. Het is wel een gemiste kans om van die aparte stijl gebruik te maken om beide revolutie-partijen hun eigen stijl te geven. Dat had het contrast nog verder aangescherpt.
Er wordt op alle vlakken op hoog niveau gewerkt en dat toont zich
Qua zang en spel kunnen we heel kort zijn. Prima, overtuigend en vlekkeloos. Wat de accenten aangaat zou de keuze misschien eenvoudiger zijn om ieder zijn eigen accent te laten gebruiken. Vlamingen die Nederlands proberen te spreken, het Brussels accent dat helemaal ontbreekt en hier en daar een Nederlandse tongval bij een Vlaamse rol. Het is allemaal niet even geslaagd, gelukkig doorbreekt het de magie niet.
Het geluid is goed, met fijn zittende hoofdtelefoons die ook nog een ruim dynamisch bereik hebben. Dat resulteert in goed hoorbare lage tonen. Wel geeft het snel volledig toedraaien van de microfoons soms een vreemd effect, iets van omgevingsgeluid open laten staan is aan te raden. De belichting heeft sterke en minder sterke punten. Zeer sterk is het gebruik van de decors, het kasteel van Wijnendaele inbegrepen. Minder sterk is het koude volglicht dat helemaal niet flatterend werkt voor de acteurs en het gebrek aan frontaal licht op de voorscène. Er moet ook helemaal geen lichtaccent gezet worden op alle beats in de muziek.
Misschien is 1830 niet revolutionair, maar wel onze revolte waardig
De kostuums zijn mooi in de tijdsgeest al is het spijtig dat er voor het uitgebreide Nederlandse leger geen gelijke kostuums en hoofddeksels zijn. De verschillen bij het Belgische revolutionaire rommeltje is niet meer dan logisch, maar het geoefende leger van Willem moet imponeren, zowel in uniform als in marcheren. Op dat punt faalt choreo van Roy Jonathans schromelijk, het leger dat die Belgen eens gaat komen verpletteren is allesbehalve angstaanjagend. Dat is daarentegen wel bereikt bij de aanval waar Kapitein Vermeer gewond wordt. Verder bulken de choreo’s van goeie bewegingen, maar doen de massa scènes waar iedereen constant hetzelfde doen heel schools aan. Hierin met golven of minieme verschillen werken alvorens samen te komen kan eens zo sterk zijn.
1830 vormt in zijn geheel een mooie voorstelling, misschien is ze niet revolutionair, maar wel onze revolte waardig. Er wordt op alle vlakken op hoog niveau gewerkt en dat toont zich. Er zijn nog enkele werkpuntjes die het eindresultaat nog strakker en emotioneler zouden kunnen maken, maar het eindresultaat mag alvast al gezien worden.
1830 speelt nog tot en met 6 september te Torhout. Informatie & tickets via www.historalia.be.
Door Patrick Defort
Foto’s: Wendy de Noier