Het Geluk van Limburg
Diep in het Zuid-Limburgse landschap, waar het mijnverleden ademt en de geschiedenis voor de oudere generatie nog steeds leeft, speelt tot en met november spektakelmusical Het Geluk van Limburg. Frans Pollux, Servé Hermans en Pieter Kuijpers brengen na Dagboek van een Herdershond en Het was Zondag in het Zuiden een nieuw, Limburgs verhaal over trots, saamhorigheid, angst en onrecht maar ook blijdschap en plezier.
De trots van Limburg, een ode aan de mijnstreek
Zuid-Limburg, tussen 1900 en 1970. Iedereen leeft een leven bepaald door de mijn, de kerk en de staat. Drie generaties van de familie Vincken maken de gloriedagen en uiteindelijke ondergang van de mijn Willem-Sophia mee. Trots, volgzaamheid en verzet botsen wanneer de familieleden worden geconfronteerd met industrialisatie, oorlog en valse vergezichten. Het Geluk van Limburg is volgens de makers een ode aan veerkracht, liefde en verbondenheid van een Limburgse familie. Door de ogen van Huub reist het publiek door zeventig jaar geschiedenis, waarin persoonlijke overwinningen, verlies, hoop en diepe verbondenheid centraal staan. Zijn mijn, zijn trots.
Het Geluk van Limburg is een liefdevolle ode aan saamhorigheid en Limburgse trots, die nog lang bijblijft
Huub Stapel vormt het hart van de voorstelling met zijn krachtige en doorleefde vertolking van opa Huub Vincken, waarbij zijn zangstem en toneelspel direct overtuigen en zijn chemie met de andere spelers het geheel optilt. Menigeen huilt net zo hard als hij doet aan het einde van de voorstelling, zijn verdriet is feilloos voelbaar. Naast hem schittert Magtel de Laat als Barbara Vincken, die ontroert met haar indrukwekkende zang en sterke aanwezigheid, vooral tijdens haar solo in de eerste akte. Buddy Vedder begint in de eerste akte wat uitleggerig en afstandelijk, maar groeit gaandeweg naar een geloofwaardige rol; zijn sterke zang en goede stage presence krijgen vooral in de tweede akte volop de ruimte.
Emil Szarkowicz weet als multi-instrumentalist én acteur de show te stelen; zijn Poolse wortels en zijn muzikale virtuositeit zijn prachtig verweven met het verhaal, wat hem tot een onmiskenbare publiekslieveling maakt. Emil springt eruit met zijn energieke en veelzijdige spel. Jip Verdellen als Maria brengt het familiegevoel tot leven, terwijl Christopher Hatton als Sjefke Vincken in de eerste akte wat vlak blijft, maar in de tweede akte het publiek echt weet te raken. Nandi van Beurden als Thea Hanssen begint ook voorzichtig en vlak, maar verrast na de pauze met een indrukwekkende solo en zuiver, gevoelig spel – helaas is haar rol daarin maar kort. Xander van Vledder zorgt als Henri Poels/pastoor Vaessen voor luchtig tegenspel en humor. Figuranten en ensembleleden zorgen voor een levendige en dynamische sfeer op het podium, waarbij amateurs en professionals mooi samensmelten.
Huub Stapel vormt het hart van de voorstelling met zijn krachtige en doorleefde vertolking
Er zitten speelse trucjes in het stuk om het geheel letterlijk en figuurlijk tot leven te wekken; zoals het springtouwen tijdens een liedje, waarin het langzaam verandert van speels en luchtig tot aan een levensgevaarlijke wurggreep waaruit niet te ontsnappen valt. In de eerste akte voelt het verhaal losjes en rommelig, waarbij de rode lijn niet altijd te volgen is en het geheel wat afstandelijk en verwarrend aanvoelt. Na een wat zoekende, rommelige eerste deel stijgt de voorstelling in de tweede akte naar een indrukwekkend niveau, waarin muziek, spel en emotie samenkomen. De eerst missende spanning komt direct na de pauze opzetten en laat je niet meer los. Vanaf dat moment is het meeslepend en ontroerend. Er wordt gebruik gemaakt van levende duiven, een laag in de voorstelling die extra emotie en diepte geeft. De emotie van het moeten loslaten, van veranderende tijden, is ontzettend voelbaar wanneer Huub zijn duiven zelf moet doden voor de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog. Een moment die klein lijkt maar grote impact heeft.
De livemuziek brengt nieuwe én bekende koempelliedjes. Voor oud-koempels een feest van herkenning en emoties. Er wordt volop meegezongen en geneuried. Nieuwe nummers zijn fraai gearrangeerd en vloeien mooi in het verhaal, en de koorzang is prettig, met name bij het laatste nummer. De solo’s zijn allen zuiver. Het inventieve decor van Joris van Veldhoven ondersteunt het verhaal sfeervol en groot. De toneelbeelden zijn fraai, al zijn er technische lichtfoutjes, met name bij de spots. De geluidseffecten, zeker in de indringende oorlogsscène, weten te imponeren. Oud-koempels zijn onder de indruk van het effect van de geluiden. De verstaanbaarheid laat in de eerste akte te wensen over door het vele dialect en het gebrek aan balans tussen tekst en muziek, waardoor niet alles goed te volgen is. De live camerabeelden zijn visueel mooi, maar vooral aan het einde pas van toegevoegde waarde, en tijdens de liedjes die de liedteksten in het Nederlands laten meelopen. De cameramannen komen soms in het toneelbeeld, wat kan afleiden en irriteren.
Het inventieve decor van Joris van Veldhoven ondersteunt het verhaal sfeervol en groot
Uiteindelijk blijkt Het Geluk van Limburg een liefdevolle ode aan saamhorigheid en Limburgse trots, die nog lang bijblijft. Vooral voor Limburgers of mensen met een connectie met de regio een absolute aanrader; niet-Limburgers moeten hun oren spitsen en even wennen aan het dialect, maar worden beloond met een bijzondere, ontroerende ervaring.
Het Geluk van Limburg speelt nog tot en met november in de Rodahal in Kerkrade. Meer informatie op www.hetgelukvanlimburg.nl. Mis het niet!
Door: Annemarijn Clement
Foto’s: Annemieke van der Togt
